De vijf groeifasen van elk bedrijf

De groeifasen van een bedrijf zijn voor iedere organisatie -groot of klein- in grote lijnen hetzelfde. In iedere groeifase komt er een moment dat de vleugels die je had ineens als sneeuw voor de zon verdwijnen. Je werkt je te pletter, maar het lijkt weinig uit te maken. In plaats van vooruit heb je het gevoel dat je soms zelf achteruit gaat. Niemand snapt meer waar je naartoe wilt en alles gaat met horten en stoten. De energie sijpelt aan alle kanten weg. Herkenbaar? Gelukkig ben je niet alleen. Elke ondernemer, graag of niet, krijgt te maken met deze groeifases. Iedere fase kent zijn eigen groeipijnen met een crescendo van een Valley of Death (daarover later meer). Om beter te begrijpen wat er gebeurt tijdens een volgende groeispurt en je zo goed mogelijk voor te bereiden op wat er komen gaat, gebruik je het groeifasenmodel. In elke groeifase geeft het model inzicht in de uitdagingen en je veranderende rol als ondernemer (en in latere fases ook het management team).    

In deze blog duiken we in de groeifasen en het groeimodel dat we graag en veel gebruiken: het groeifasenmodel van Greiner.

Geen zin om te lezen? Luister dan naar onze podcast over groeifases:

Inhoud

    1. Wat is het groeimodel van Greiner?
    2. De groeifases van het Greiner model
    3. Ondernemer als Bottleneck naar de volgende groeifase
    4. Valley of Death
    5. Groeifasen bedrijf: de vijf fasen
    6. In welke groeifase zit jouw organisatie?

1. Wat is het groeimodel van Greiner?

Een van de groeifasenmodellen waar we bij Scale Up Company veel mee werken, is het Greiner groeimodel. Het model van Larry Greiner is één van de meest complete groeimodellen. Het groeimodel bestaat uit vijf fases. De fases worden voornamelijk bepaald door het aantal medewerkers dat je bedrijf heeft en de complexiteit die daarmee op alle vlakken toeneemt. Hoe meer mensen, hoe complexer communicatie- en informatiestromen, processen en systemen en hoe belangrijker cultuur, leiderschap, cashflow en jouw rol als ondernemer.  

“Ik wens u veel personeel” – oud Joods gezegde

2. De groeifases van het Greinermodel

De fases van het groeimodel van Greiner worden elk gekenmerkt door een essentiële component die in de betreffende fase de grootste drijfveer is voor groei van de organisatie. Het einde van iedere fase wordt ingeluid door een ‘crisis’, die -zoals dat voor veel geldt- het resultaat is van doorslaande focus op de groeicomponent. De organisatie doet als het ware téveel van het goede. De groeidrijfveer van de volgende groeifase is het instrument waarmee de crisis overwonnen kan worden. 

De fases, groeifactoren en crises zijn

  1. De startup fase: groei door creativiteit, gevolgd door een leiderschapscrisis
  2. De rollercoaster fase: groei door leiderschap, gevolgd door een autonomiecrisis
  3. De puberfase: groei door delegeren, gevolgd door een beheerscrisis
  4. De scale-up fase: groei door coördineren, gevolgd door een bureaucratiecrisis
  5. De flow fase: groei door samenwerking, gevolgd door een overlegcrisis

3. Ondernemer als bottleneck naar de volgende groeifase

In iedere groeifase heb je als ondernemer andere talenten en competenties nodig. De kracht van wat werkte voor je onderneming in de ene fase, werkt in de volgende groeifase ineens een stuk minder. Wat is er aan de hand? Het groeiproces van je bedrijf is een spiegel. Alles dat je investeert in je groeiende organisatie, moet je ook steken in je eigen ontwikkeling. Zo groeit je ondernemerschap op gelijke voet met je bedrijf.

Met deze zelfkennis merk je dat aan het einde van elke groeifase je onderneming andere energie nodig heeft. Je staat aan het einde van zo’n fase vaak zelf in de weg van groei. Voor veel ondernemers helpt het om hulp te zoeken bij deze reflectie en zelfontwikkeling die nodig is voor verdere groei van je bedrijf. Hulp is er in alle soorten en maten, het is maar net wat aansluit bij je behoeften. Vind een klankbord in andere ondernemers, bijvoorbeeld via de The Scale Up Network  of neem een coach in de arm die je bijstaat in de verschillende fases en je persoonlijke ontwikkeling. Vanuit je eigen ontwikkeling en met het groeimodel onder de arm, onderneem je de juiste actie in de groeifases van je bedrijf. 

4. Valley of Death

Aan het einde van elke groeispurt loop je er als ondernemer geheid tegenaan: de welbekende Valley of Death. Waar in de eerste vallei veel startups ten onder gaan aan een gebrek aan investeringen, zijn in de daarop volgende Valleys of Death met name groeiende complexiteit en bijhorende pijnpunten risicovolle valkuilen voor scaleup ondernemers.

De Valley of Death komt niet voor niets aan zijn naam: slechts 4% van ALLE bedrijven overleeft de eerste vallei. Het percentage overlevers van volgende valleien nemen vervolgens in rap tempo af. Slechts een verwaarloosbaar percentage bedrijven weet uiteindelijk echt de top te bereiken met een €50+ miljoen omzet. 

Met behulp van het groeifasenmodel en kennis over de specifieke gevaren van de Valley of Death die jouw onderneming tegemoet ziet, anticipeer je op de uitdagingen en loods je jouw onderneming richting de volgende groeispurt.

5. Groeifasen bedrijf 

We noemden ze al kort: de groeifasen. Hieronder duiken we dieper in de verschillende fases van groei van je bedrijf.

Groeifase 1 – de startup fase (minder dan 8 medewerkers)

Het prille en spannende begin! In de pioniersfase toon je als ondernemer de levensvatbaarheid van je startup aan. Alles draait om je klanten. Je doet (bijna) alles zelf: business development, projecten, administratie en het kantoor schoon houden: niet lullen, maar poetsen. Het handjevol medewerkers dat je inmiddels in dienst hebt zijn net zulke duizendpoten als jij. Iedereen weet alles, je schakelt snel en de energie en creativiteit vliegen je om de oren.

Groeifase 2 – de Rollercoasterfase (8-25 medewerkers)

Met ongeveer acht mensen in dienst en meer kansen, opdrachten en fouten dan je aankunt, bekruipt in deze fase de ondernemer vaak het gevoel een organisatie te moeten bouwen. Dit doe je er vaak bij omdat je het druk zat hebt met andere zaken. Maar omdat je van brand naar brand rent ontkomt je er niet meer aan: de organisatie vraagt om processen en systemen. Een vervelende bijkomstigheid? Je rol als creatieve visionair verandert in die van manager. Niet direct waarom je ooit bent begonnen. Dit is voor veel ondernemers dus een lastige fase. 

Groeifase 3 – de Puberfase (25-50 medewerkers)

De weg naar volwassenheid is inmiddels ingeslagen, maar je bent er nog niet. Je geeft als ondernemer steeds meer zaken uit handen. Er is nu echt noodzaak voor een leiderschapsteam en managementposities ontwikkelen zich. Waar voorheen de focus lag op omzet en meer klanten en opdrachten, keert nu de blik naar binnen. Positionering, mensen, processen en systemen krijgen alle aandacht en omzet maakt plaats voor winst. Ook in deze fase schuurt en rommelt het. Het lijkt altijd druk, kosten rijzen de pan uit, communicatie wordt complexer en rollen en marges staan onder druk.

Groeifase 4 – de Scale up fase (50-150 medewerkers)

De volgende fase staat in het teken van het grote delegeren. De directie en operatie splitsen zich en als ondernemer laat je beslissingen veelal over aan je team. Het managementteam is compleet en processen en systemen staan, maar moeten constant worden geoptimaliseerd en gekopieerd. Je begeeft je als organisatie nu ook in the war on talent: het aantrekken en ontwikkelen van goede mensen is van levensbelang. Als ondernemer komt het er nu op aan: je moet stoppen met managen en écht gaan leiden. 

Groeifase 5 Flowfase (meer dan 150 medewerkers)

De laatste fase van het groeimodel draait om standaardisatie. Dit is de optimale fase voor groei. Alles draait hier om die ene vraag: “hoe maken we alles dat we doen, schaalbaar?” Alle ogen van het bedrijf zijn hier gericht op de toekomst. Balans is een belangrijk thema. Groei en innovatie moeten hand in hand gaan en ook de balans tussen mens en proces moet goed worden bewaakt. Managers ontpoppen zich in deze fase tot leiders en let op: blijf hongerig.

In welke fase van het Greiner model / groeifasen model zit jouw bedrijf? 

Waarschijnlijk zijn de groeifasen van het Greiner model voor jou als ondernemer een feest der herkenning, voel je feilloos aan waar jij en je onderneming zich bevinden en wat er in de weg staat van de volgende spurt.

Naast het kennen van de gevaren en je persoonlijke ontwikkeling, is in iedere fase focus op het juiste onderdeel van het Four Decisions Framework (People, Strategy, Execution, Cash)  essentieel. Dit framework is onderdeel van de scaling up methode

Benieuwd welk onderdeel van Scaling Up jouw aandacht nodig heeft voor verdere groei? 

Banner ScaleUp Test

>>> Maak dan onze gratis ScaleUp Test.

ScaleUp Company